Het is me in de allereerste plaats te doen om het onaangepaste platteland. Mensen die hun eigen kop volgen, tegen de stroom in durven te gaan. Daar schrijf ik graag over. En in het geval van Berthus kwam daar ook nog eens heel veel muziek bij kijken. Dat maakte het alleen maar mooier. Ik heb nou eenmaal meer met gitaren dan met voetbal.

Wouter Groote Schaarsberg uit Luttenberg is de auteur van de biografie ‘Ik Bruuthus’ over het leven van hardrockpionier en studiobaas Berthus Westerhuis (Bruuthus is zijn bijnaam). Het is zijn tweede boek. Eerder schreef hij samen met Jos Westenenk het boek ‘De Neuze en andermans zaken’ over het tumultueuze leven van taxichauffeur Teun ‘de Neuze’ Stevens. ‘Ik Bruuthus’ wordt op zaterdag 16 november feestelijk gepresenteerd bij Café Calluna in Ommen.

Boerenzoon Berthus groeide op in Oud Avereest. In de eerste helft van de jaren zeventig startte hij met enkele jongens die hij kende van het uitgaansleven de band Frankenstein; een van de eerste hardrockbands van Nederland. En al snel maakten de mannen de podia in Oost-Nederland en Limburg/Brabant onveilig. “De band had een losgeslagen imago”, stelt Wouter. “Ze stonden bekend als onbenullige zuipers, maar eigenlijk waren het doodnormale plattelandsjongens. Daar speelden ze ook een beetje mee. Ze waren best imagobewust.”

Frankenstein belandde in 1980 op het affiche van de Popmeeting in Lochem. Destijds een van de grootste festivals van het land. Tussen namen als Motörhead en Joan Jett. “Het optreden van de mannen sloeg in als een bom, niet in de laatste plaats door een The Who-achtige slooppartij aan het eind”, vertelt Wouter. “Zanger Bert ging met een bijl een muur van versterkers te lijf. Show natuurlijk. Hij stond in te hakken op een oudje. Maar het doel was bereikt. De beelden waren te zien op tv en er werd flink gepraat. Een doorbraak bleef echter uit. Ook vanwege het gegeven dat de band geen studioplaat had. Die zou er ook niet komen. Berthus en zijn mannen konden niet aarden in de vaderlandse studio’s.”

In ’82 stopte de toenmalige line-up ermee, maar in ’83 maakte Berthus een doorstart. Met een iets commerciëler geluid en grotendeels nieuwe muzikanten. De band speelde in heel Nederland, geholpen door hun roadies, die mogelijk nog beruchter waren dan de band. Rond 1987 stopten de mannen er definitief mee.

Boer Area
Maar Berthus hoefde zich niet te vervelen. Medio jaren ’80 was hij begonnen met een studio in zijn woning, een oude boerderij tussen Balkbrug en Nieuwleusen: Franky’s Recording Kitchen. Gewoon als hobby. Berthus opende zijn deuren voor (hard)rock- en bluesbands die een demo wilden opnemen. Maar vanaf eind jaren ’80 wisten ook steeds vaker extreme metalbands de weg naar Franky’s te vinden. Niet voor demo’s, maar voor volledige albums. Franky’s werd zo het middelpunt van de Boer Area, zoals het oosten van het land door muziekjournalisten werd genoemd. Dit als knipoog naar de Bay Area bij San Francisco, waar in de jaren tachtig veel thrashmetalbands vandaan kwamen. Datzelfde gold voor de Boer Area, maar daarbij ging het dan om een scene van extreme (death)metalbands. Denk aan Dead Head, Asphyx, Altar en God Dethroned. Verschillende muzikanten sprongen bij in de studio als Berthus geen tijd had. Dat was in ’94 helemaal nodig toen Berthus’ vriendin Jenny gediagnosticeerd werd met kanker en later dat jaar overleed. Maar Berthus krabbelde in de jaren erna weer op. De studio was een uitlaatklep.

Vliegtuig
Met Henri Sattler, het brein van God Dethroned, bouwde Berthus een bijzondere relatie op. “Daar gaan we in het boek natuurlijk diep op in”, vertelt Wouter. “Berthus geloofde in Henri en stimuleerde hem, nadat hij eerder met God Dethroned was gestopt, om de draad weer op te pakken. Berthus betaalde daarna de plaat van God Dethroned. En die sloeg aan. De band werd getekend door het prestigieuze Metal Blade-label en begon internationaal te touren. Berthus ging mee. Voor hem best een dingetje. Hij had nog nooit eerder in een vliegtuig gezeten.”

Henri en Berthus zouden later met een platenmaatschappij beginnen: Cold Blood Industries. Ze brachten dik twintig platen uit. Berthus was er in de jaren negentig en in de eerste helft van de zero’s ontzettend druk mee. Hij moest al zijn activiteiten ook nog eens combineren met een fulltime baan. Nog steeds neemt Berthus af en toe bands op in zijn studio. Of springt hij als technicus bij. Daarnaast is hij gitarist van de hobbyband Jurassic Park.

Biblebelt
“Verhalen genoeg dus”, stelt Wouter. “Ik heb gepraat met Berthus, ex-leden van Frankenstein, bands die in zijn studio opnamen en vele anderen. Het wordt in het boek wel duidelijk dat Berthus’ studio op internationaal niveau impact had. Metal was met name in de jaren negentig best groot. Berthus werd zelfs door Roadrunner, dat is een van de grootste metallabels ter wereld, benaderd om talentscout te worden. ‘Want bij jou in de studio gebeurt het.’ Berthus heeft dat allemaal nooit echt aan de grote klok gehangen. Veel van de bands hadden nogal antichristelijke teksten. En die namen allemaal hun platen op in Nieuwleusen, aan de rand van de Biblebelt. Het lag bij sommige mensen wat gevoelig. Maar Berthus steunde zijn bands. Altar was misschien wel de beruchtste. Die band schopte keihard tegen georganiseerde religie aan. Maar dat maakte zanger Edwin ook tot een soort outcast in zijn woonplaats Hardenberg. Dat was echt niet altijd gemakkelijk voor hem. Daar vertelt hij in het boek ook over. Maar van mensen als Berthus kreeg hij steun. En dat maakte dat hij ermee door kon gaan.”

Verhalen
Wouter was in zijn tienerjaren zelf een metalhead. “Maar eigenlijk luister ik al tientallen jaren nauwelijks meer naar extreme metal. Andere metalsoorten wel. Het ging me in de eerste plaats om de verhalen. Maar het hielp natuurlijk wel dat Berthus vrijwel alleen maar rock- en metalbands opnam. Ik heb wat met die muziek. Robbie Woning, gitarist van Dead Head, zegt het in het boek ook: metal was in die jaren grotendeels een plattelandsgebeuren. En daar zijn we dus weer beland. Op het onaangepaste platteland.”

Ik Bruuthus is circa 330 pagina’s dik en kost 22 euro. Tijdens de boekpresentatie op zaterdag 16 november treden in elk geval Nembrionic en Live Wire op. Nembrionic is een deathmetalband uit de Zaanstreek die meerdere platen opnam bij Berthus. Bij Live Wire (classic rock-covers) zullen verschillende gastmuzikanten aansluiten. En dan volgen er waarschijnlijk ook nog enkele muzikale verrassingen. De entree bedraagt 5 euro. Kaarten zijn uitsluitend verkrijgbaar bij Café Calluna. Circa de helft is al weg. Op de Facebookpagina ‘Berthus Westerhuis Ik Bruuthus Het Boek’ komt een overzicht te staan van winkels en adressen waar het boek vanaf maandag 18 november verkrijgbaar is. Online bestellen is ook mogelijk.

Op zondag 17 november zit Berthus vanaf 15.00 uur weer bij Calluna om het boek te signeren en/of een praatje te maken. Vrijdagavond 22 november zijn Berthus en Wouter vanaf 19.30 uur te gast bij Multimedia The Read Shop Express in Dedemsvaart.

Bron: Sallandcentraal.nl